Hipertermi kanserin yardımcı tedavisinde nasıl yarar sağlar?
Hipertermi kanserin tamamlayıcı tedavisi için geliştirilen bir yöntemdir. Modern teknolojinin geliştirdiği güncel hipertermi cihazları ile derin dokularda yerleşmiş kitlelerde bulunan kanser hücrelerine ısı ulaştırılmaktadır. Kanser hücrelerini hedefleyecek şekilde geliştirilmiş özel radyofrekans dalgalarıyla bu bölgede 42-44 derece ısı oluşturulur. Kontrollü olarak oluşturulan bu ısı kanser hücrelerinin metabolizmasını bozup onlar için gerekli protein ve enzimlerin yapılmasını engellemede yardımcı olur.
Kanser hücresi, radyoterapi veya kemoterapi gibi kanser tedavilerinin öldürücü etklerinden korunmak için refleks olarak protein ve enzimler salgılar. Bu sayede kanser hücrelerinin bir bölümü hayatta kalır ve çoğalmaya devam eder. Bu da kanser tedavisinin başarısız olup hastanın hayatının tehlikeye girmesine neden olur. Hipertermi uygulaması da bu noktada devreye girerek kanser hücrelerinin hayatta kalması için gerekli protein ve enzimlerin yapımının engellenmesine yardımcı olur. Tıbbi tedavinin yararının arttırılmasına katkı sağlayabilir.
Hipertermi genel olarak radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi gibi diğer kanser tedavilerinin yanında yardımcı tedavi olarak kullanılır (1,2,4). Hipertermi uygulamaları, kanser tedavisinde kullanılan tıbbi uygulamaların kanser hücresine verdiği hasarın tamirinin engellenmesine yardımcı olur. Ayrıca kanser kitlesinde oksijenlenmeyi ve kan dolaşımını arttırarak tıbbi tedavinin etkinliğinin arttırılmasına destek olur. Hipertermi bazı kanser ilaçlarının (antikanser ilaçlar) etkisini arttırabilmektedir (1).
Çeşitli klinik çalışmalarda hiperterminin, kemoterapi ve / veya radyoterapi ile beraber kullanılmasının etkinliği araştırılmıştır. Bu çalışmalar baş ve boyun, beyin, akciğer, yemek borusu (özofagus), meme, idrar torbası (mesane), rektum, karaciğer, apendiks, rahim ağzı (serviks), karın zarı (periton, mezotelyoma) kanserleri ile melanoma ve sarkom gibi tümörlerin tedavisine odaklanmıştır (1,2,4,8,11, 12,13,14). Çalışmaların hepsi olmasa da çoğunda hipertermi diğer tedavilerle birlikte kullanıldığında tümöre karşı tamamlayıcı olarak yardımı olduğu gösterilmiştir (1,2,4,7,8).
Bazı durumlarda tıbbi tedaviyi alamayacak durumda olan hastalarda da destek tedavisi olarak kullanılmıştır. Tek başına hipertermi uygulanan kanser vakalarında %13 yanıt elde edilmiştir (2). Ayrıca hiperterminin yanında destek olarak kullanıldığı temel tıbbi tedavinin toksisitesini arttırmadığı saptanmıştır (2). Hipertermi ile beraber yüksek doz C vitamini ve fitoterapi (bitkisel tedaviler) gibi diğer tamamlayıcı kanser tedavilerinin uygulanması kanser hastalarına ek fayda sağlayabilir.
Bazı araştırmalarda da derin doku hipertermisinin bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesine yardımcı olduğu saptanmıştır (15,16). Kanser hücrelerinde ısının neden olduğu HSP70 proteininde artış olması, doğal öldürücü NK hücreleri ve diğer efektör hücreleri uyararak kanser hücrelerine saldırması desteklenir. Günümüzde bağışıklık sisteminin kanser tedavisinde çok önemli olduğu anlaşılmıştır. Onkotermik derin doku hipertermisi ile yan etki olmadan bağışıklık sisteminin antikanser etkinliğinin arttırılmasına destek verilir.
Kaynaklar:
1. http://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/surgery/hyperthermia-fact-sheet
2. van der Zee J. Heating the patient: a promising approach? Annals of Oncology 2002; 13(8):1173–1184. [PubMed Abstract]
3. Hildebrandt B, Wust P, Ahlers O, et al. The cellular and molecular basis of hyperthermia. Critical Reviews in Oncology/Hematology 2002; 43(1):33–56. [PubMed Abstract]
4. Wust P, Hildebrandt B, Sreenivasa G, et al. Hyperthermia in combined treatment of cancer. The Lancet Oncology 2002; 3(8):487–497. [PubMed Abstract]
5. Alexander HR. Isolation perfusion. In: DeVita VT Jr., Hellman S, Rosenberg SA, editors. Cancer: Principles and Practice of Oncology. Vol. 1 and 2. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2001.
6. Falk MH, Issels RD. Hyperthermia in oncology. International Journal of Hyperthermia 2001; 17(1):1–18. [PubMed Abstract]
7. Dewhirst MW, Gibbs FA Jr, Roemer RB, Samulski TV. Hyperthermia. In: Gunderson LL, Tepper JE, editors. Clinical Radiation Oncology. 1st ed. New York, NY: Churchill Livingstone, 2000.
8. Kapp DS, Hahn GM, Carlson RW. Principles of Hyperthermia. In: Bast RC Jr., Kufe DW, Pollock RE, et al., editors. Cancer Medicine e.5. 5th ed. Hamilton, Ontario: B.C. Decker Inc., 2000.
9. Feldman AL, Libutti SK, Pingpank JF, et al. Analysis of factors associated with outcome in patients with malignant peritoneal mesothelioma undergoing surgical debulking and intraperitoneal chemotherapy. Journal of Clinical Oncology 2003; 21(24):4560–4567. [PubMed Abstract]
10. Chang E, Alexander HR, Libutti SK, et al. Laparoscopic continuous hyperthermic peritoneal perfusion. Journal of the American College of Surgeons 2001; 193(2):225–229. [PubMed Abstract]
11. Snider JW 3rd, Datta NR, Vujaskovic Z. Hyperthermia and radiotherapy in bladder cancer. Int J Hyperthermia. 2016 Apr 20:1-9.
12. Linthorst M, Baaijens M, Wiggenraad R, Creutzberg C, Ghidey W, van Rhoon GC, van der Zee J. Local control rate after the combination of re-irradiation and hyperthermia for irresectable recurrent breast cancer: Results in 248 patients. Radiother Oncol. 2015 Nov;117(2):217-22.
13. Shen H, Li XD, Wu CP, Yin YM, Wang RS, Shu YQ. The regimen of gemcitabine and cisplatin combined with radio frequency hyperthermia for advanced non-small cell lung cancer: a phase II study. Int J Hyperthermia. 2011;27(1):27-32.
14. Yang M, Zhao J, Wang Y. BSD2000 deep hyperthermia combined with chemotherapy of PT regimen in patients with non-small cell lung cancer. Zhongguo Fei Ai Za Zhi. 2010 Feb;13(2):132-5.
15. Lyu X, Zheng D, Zhang H, Zhang T, Han N, Zhang M, Dong Z. Hyperthermia improves immune function and radiotherapy efficacy in patients with post-operative recurrent gastric cancer. Hepatogastroenterology. 2014 Nov-Dec;61(136):2428-33.
16. Multhoff G. Hyperthermia classic commentary: Activation of natural killer (NK) cells by heat shock protein 70, Gabriele Multhoff, International Journal of Hyperthermia, 2002;18:576-585. Int J Hyperthermia. 2009 May;25(3):176-9.