Günümüzde hastalıklara karşı direncin arttırılmasında moralin iyi tutulması, stresin azaltılması ve inancın kuvvetlendirilmesinin önemi hep vurgulanır.
Kanser hastalıklarında tedavi kadar az önce bahsettiğim hususların önemi büyüktür. Erken evre meme kanseri hastalarının % 30’ unda dolaşımda serseri mayın gibi dolaşan kanser hücreleri bulunmaktadır. Bu kanser hücreleri organlara yerleşmedikçe ciddi bir tehlike oluşturmamaktadır.
Ama stres, depresyon, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve şiddetli travmalar (büyük cerrahi operasyonlar gibi) vücut direncinin kırılarak kanser hücrelerinin organlara yerleşmesini sağlamaktadır.
17 Temmuz’ da PLoS Biology dergisinde yayımlanan bir makalede vücudumuzda strese yanıt olarak verilen sempatik sinir sisteminin aşırı çalışmasının meme kanseri hücrelerinin kemiklerde sıçrama (metastaz) yapmasını kolaylaştırdığı gösterilmiştir. Deney hayvanlarında yapılan bu araştırmada kalp ritmini düzenleyici ve sempatik sinir sistemini baskılayan ilaç propranolol’ ün strese bağlı gelişen kemik metastazını engellediği de gösterilmiştir. Buna göre strese bağlı olarak verilen hormonal yanıtlar kemiklerde kanserin yerleşmesine uygun ortam hazırlamaktadır. Sempatik sinir sistemi, kemiklerde RANKL ismi verilen sinyal molekülünü arttırır; o da meme kanseri hücrelerinin kemikte yerleşmesini ve hareketini arttırır.
Yeni klinik çalışmalar meme kanseri tedavisi almış kadınlardan stres ve depresyon olanlarda, stres veya depresyonu olmayanlara göre yaşam sürelerinin belirgin şekilde daha kısa olduğunu göstermiştir. Stres ve depresyon, sempatik sinir sistemini uyarmaktadır. Normalde kısa süreli uyarılar hayatta kalma için gereklidir. Ama uzun süreli olan uyarılar vücuttaki dengeleri anormal şekilde değiştirmektedir.
Sadece meme değil bütün kanser hastalarında stres ve depresyonun azaltılması kanserin metastaz yapmasının engellenmesinde beklenmedik yararlar sağlayabilir. Seçilmiş yüksek riskli hastalarda stres ve depresyon tedavilerinin yanı sıra ucuz ve etkin bir kalp ilacı olan propranolol’ ün kullanılması yararlı olabilir. Bu konuda çalışma yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
(Kaynaklar: Phytother Res 2012 Aug;26(8):1220-5. Curr Clin Pharmacol 2009 Sep;4(3):198-219. Front Biosci (Elite Ed) 2012 Jan 1;4:779-93. Hum Psychopharmacol 2011 Oct;26(7):470-6.).
