Stres günümüzün en önemli sorunlardan birisi olup iş ve çalışma hayatımızı olumsuz etkilerken aile hayatımızın da bozulmasına neden olmaktadır. Aşağıda strese doğal yolda açacağımız savaşın ipuçları anlatılmaktadır.
Tam tahıl ürünleri içeren ekmek, kahvaltılık, makarna ve yulaf ezmesi mutluluk hormonu seratonini arttırır. Basit şeker ve tatlılar da seratonini arttırır ama bu artış tam tahıl ürünlerine göre daha az ve kısa sürelidir. Portakal stres hormonunu azaltan ve bağışıklık sistemini arttıran C vitamininden zengin olup strese direnci arttırır. Çalışmalarda stres öncesi C vitamini alanlarda vücudun daha çabuk toparlandığı gösterilmiştir.
Temel Reis stresli birisi değildir. Belki de bunu magnezyumdan zengin ıspanağa borçludur. Mağnezyum stresin yakınmalarını azaltır. Ispanak sevmeyenler için yeşil yapraklı sebzeler, salmon veya soya fasülyesi iyi bir mağnezyum kaynağıdır. Mağnezyumun az miktarı bile stres yakınmalarını azaltmada yardımcı olabilir.
Stres ile savaşmanın bir diğer yolu da omega-3 zengini salmon ve tuna balığının haftada 2 gün 85' er gram tüketilmesidir. Omega-3, stres hormonlarını düşürür, kalbi korur ve depresyonu azaltır.
Siyah çay da bir diğer yararlı gıda olup günde 4 fincan siyah çay içenlerin içmeyenlere göre stres düzeylerinin daha az olduğu ve stres hormunu kortizolün daha düşük olduğu gösterilmiştir. Omega-3 içeren destekler günde iki gram tüketilebilir. Kanama riskinde çok az artış yapması nedeni ile diş çekimi, biyopsi ve ameliyatlardan 3 gün önce kesilip 1 hafta sonra başlanmalıdır.
Antep fıstığı ve ceviz omega-3' ten zengin olup her gün toplam bir avuç tüketildiğinde diabet riskini azaltır, kalp damarlarını korur ve stresi azaltır. Potasyumdan zengin olan avokado, streste artabilen tansiyonu düşürmede yardımcı gıdaların başında gelir. Bademde bulunan E vitamini ve B vitaminleri bağışıklık sistemini uyarır ve vücudu strese karşı dayanıklı hale getirir.
İnce dilimlenmiş kereviz veya havucun çiğ olarak çiğnenmesi stresinizi mekanik olarak azaltabilir. Gece yatmadan önce yenecek ince bir tost ile alıncak karbonhidrat seratonin salgısını arttırarak mutlu uyumanızı ve güzel rüyalar görmenizi sağlayabilir. Gece yatmadan ağır şeyler yerseniz mide yanması ve hazımsızlık mutluluğunuza gölge düşürebilir..
Gece yatmadan önce karbonhidrat yerine alternatif olabilecek bir stres azaltıcı gıda ise bir bardak yağsız süt içilmesidir. Böylece daha rahat uyuyabilirsiniz.
Egzersiz yapmanız mutluluk hormonlarınızı arttıracak ve stresinizi azaltacak bir diğer başarılı yöntemdir.
Sağlık için siyah - bitter çikolatanın (kakaodan zengin, seratonin ve melatonin doğal kaynağıdır) yararları saymakla bitmez. Kadınların favori yiyeceği olan bitter çikolata sayesinde kadınların depresyondan daha çabuk çıktıkları ileri sürülmektedir. Geceleri yoğun çalışıyorsanız, bozulan dengelerinizi onarmak için 35 gram kadar flavanolden zengin siyah-bitter çikolata tüketilebilir.
Çalışmalar siyah çikolatanın vücuttaki dengesizliği onarabildiğini göstermiştir. Sigara içenlerde bitter çikolata damarları genişleterek dolaşımı rahatlatır (sigara içenler ek olarak her gün 35 gram bitter çikolata yiyebilir), zayıflama için kalorisi kısıtlı diyet alan genç kadınlarda bitter çikolata atıştırması zayıflamayı zevkli hale getirebilir (atıştırma olarak 35-50 gram / gün, özellikle gece atıştırmalığı olarak), tansiyonu düşürür, kötü kolesterolü azaltır. Fazla kalori almamak için piyasada kaliteli ve az şeker içeren bitter çikolatalar tercih edilmelidir. Fakat daha fazla tüketilmesinin kilonuzu arttıracağını unutmayınız.
B kompleksi vitaminler: bilimsel çalışmalarda özellikle iş stresi olanlarda B vitamini kompleksi ile yakınmaların düzeldiği ve plaseboya göre daha üstün olduğu gösterilmiştir.
Rhodiola rosea: strese karşı hem fiziksel hem de zihinsel dayanıklılığı arttırmada, depresyonu gidermede, halsizlik, yorgunluk (bahar yorgunluğu dahil) ve endişeyi azaltmada, zihinsel netliği arttırmada yardımcı olarak kullanılan bir bitkidir. Dünyada çok kullanılan stres savaşçısı bitkilerdendir. Çok sayıda bilimsel araştırmada yararı gösterilmiştir.
Valeryan (kedikökü): Valeryan, binlerce yıldır uyku bozuklukları ve endişenin tedavisinde kullanılmaktadır. İçinde beyinde sakinliği arttıran sinirliliği azaltan gamma aminobütirik asit bulunmaktadır. Bilimsel araştırmalarda uykusuzluk ve stres üzerine yararlı bulunmuştur. Kokusunun kötü olması nedeni ile çaylarda az miktarda kullanılabilmektedir.
Papatya: Stres ile ilişkili gerginliği, endişeyi azaltır ve uyumayı kolaylaştırır. Almanya başta olmak üzere Avrupa’ da e çok kullanılan rahatlama çaylarının içinde papatya bulunmaktadır.
Biberiye: gerilim nedeni ile oluşan kas gerginliğini azaltır. Kasların gevşemesi ile beyne ve gözlere daha iyi kan gider. Böylece zihin daha netleşir.
Dereotu: stres durumlarında mide ve barsak sisteminin çalışması bozulur. Yüksek derecede stresi olanlarda ülser daha sık görülür. Mide şikayetlerinin azaltılmasında ve spazmın giderilmesinde dereotu yüzlerce yıldır kullanılmaktadır. Özellikle gevşemeyi sağlaması nedeni ile çocuklarda uyumayı da kolaylaştırır.
Sarı kantaron (St Jonn’s wort): depresyon tedavisinde etkili olduğu gösterilmiş bitkilerin başında gelmektedir. Stres hormonu norepinefrinin etkisini azaltır, kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlayan hormonların sentezini arttırır. Depresyon tedavisinde çok yararlı olmakla birlikte eğer ilaç kullanıyorsanız sarı kantaron, bu ilaçların etkilerini değiştirdiği için sakıncalıdır. Bir çok stres çayının ve ürününün içinde bulunabildiği için buna dikkat edin.
Lavanta: uçucu yağları aromaterapide kullanılan ve çayı da rahatlama için çok yararlı olan bir bitkidir. Özellikle stres azaltıcı, rahatlatıcı çayların içinde diğer bitkilerle birlikte kullanılır.