Yemek borusu, ağzımızda çiğnediğimiz besinlerin mideye ulaştırılması ile görevli kaslardan oluşan bir tüptür. Yemek borusu kanserleri iç yüzeyi döşeyen veya salgı yapan hücrelerden gelişir.
Riskini neler arttırır?
Sigara ve tütün, yoğun alkol tüketilmesi, aşırı sıcak çay veya içeceklerin sık tüketilmesi (Doğu Anadolu’ da bu nedenle daha sık görülür), reflü ve Barret özefagusu riski arttırır.
Hangi şikâyetlerde akla gelmeli?
Yutma güçlüğü ve kilo kaybı başta olmak üzere göğüs ağrısı, sindirim zorluğu, mide yanması, öksürük ve ses kısıklığı gibi yakınmalarda yemek borusu kanserini akla getirmelidir.
Tanısı nasıl konur?
Gastroenteroloji doktoru tarafından yapılan endoskopik muayene ve biyopsi ile tanısı konur.
Nasıl korunmalı?
Sigara ve tütün tüketimi varsa bırakılmalıdır. Alkol mümkünse hiç tüketilmemeli; bırakılamıyorsa kadınlarda bir kadeh, erkeklerde 2 kadehten fazla içilmemelidir. Tercih olarak kırmızı şarap seçilebilir. Daha çok meyve ve sebze tüketilmelidir. Ara atıştırmalık olarak, salatalara, kahvaltılık tahıllara katılmak üzere meyvelerin seçilmesi veya tatlı yerine meyve tüketilmesi yemek borusu kanserinden korunmada en ekonomik yöntemdir. Her öğünde sebze tüketilmesi (salata ve/veya yemek) yararlıdır. Özellikle kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Şişmanlıkla ilişkili olan reflü, yemek borusu kanserine neden olabildiğinden aşırı kilonun verilmesi için beslenme programı ve egzersiz yapılması gereklidir. Böğürtlen, çilek ve balık yağı sofrada bulundurulmalıdır.
Reflüsü olanlar nasıl beslensin?
Akdeniz tipi beslenme reflünün düzelmesinde yardımcı olmaktadır. Meyve, sebze, et olarak balık, yüksek lifli ekmek, kepekli tahıllar ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar açısından zengin beslenmedir. Sadece kanser değil kalp-damar sağlığı, kolesterol yüksekliği, şeker hastalığı ve metabolik sendromdan korunmak için de yararlıdır.
Kola veya gazoz aşırı tüketilmesi kanser riskini arttırır mı?
Bazı çalışmalarda karamel rengi veren maddenin kanser riskini arttırabileceği gösterilmiştir. Karbonatlı içeceklerin uzun süre yoğun tüketilmesi de yemek borusu kanseri riskini arttırabileceği yönünde endişeler olmakla birlikte bunu destekleyen fazla çalışma bulunmamaktadır. Ama bu tür içeceklerin şişmanlık ve şeker hastalığı gibi kanser riskini ve ölüm riskini arttırabilecek diğer sağlık sorunlarına neden olması nedeni ile kısıtlı tüketilmeleri gereklidir. Özellikle çocuklarda bu tehlike daha yüksektir.
Yeni tedavi yaklaşımları var mı?
Yemek borusunun adenokanser alt tipinde cerbB-2 geninin pozitif olması durumunda hedefleyici tedavilerin eklenmesi yararlı olup daha iyi sonuç alınmasını sağlayabiliyor.
