İnterlökin-2 (IL-2), 35 yıldır kullanılan immun sistemin yani bağışıklık sisteminin güçlü uyarıcısı olan sitokinidir. Doğal öldürücü NK hücrelerini ve antikanser T hücrelerinin çoğalmasını sağlar.
IL-2 kanser başta olmak üzere çeşitli hastalıklarda kullanılan immunoterapi ilacıdır. Böbrek kanseri ve melanomda kullanılmasıyla yanıt elde edilmektedir. Damar yoluyla kullanımında tansiyon düşüklüğü, kapiller sızıntı sendromu, albümin düşüklüğü, elektrolit bozukluğu ve organ bozuklukları olabilmesi nedeni ile kullanımı kısıtlıdır.
Günümüzde kullanılabilecek yan etkisi az tedavi şekli daha düşük dozların kullanıldığı cilt altı kullanımıdır. Kanser aşılarıyla beraber IL-2 kullanılmasının daha güçlü immun yanıt elde edilmesini sağlayabilmektedir.
Metastatik melanom veya böbrek hücreli kanserlerde kitleye sterotaktik radyoterapi ile beraber IL-2 tedavisinin yüksek oranda yanıt elde edilmesini sağladığı gösterilmiştir. Tedavilere yanıtsız hastalarda alternatif olacağı düşünülmektedir.
Tedaviye yanıtsız metastaz yapmış küçük hücreli dışı akciğer kanserinin ikinci sıra tedavisinde kemoterapi ile beraber düşük doz IL-2 ve CSF sitokinlerinin beraber uygulanmasının faydalı olabileceği faz 2 çalışmada gösterilmiştir. Kemoterapi ile beraber sitokin alan hastaların ortalama yanıt oranı, sadece kemoterapi alanlardan daha yüksek (%58’ e %28), yaşam sürelerinin de ciddi oranda daha uzun olduğu (11,2 aya 7 ay gibi) bulunmuştur. Kemoterapiye sitokin tedavisi eklenmesi ile elde edilen bu sonuçlar oldukça ümit vericidir.
Tedaviye dirençli böbrek kanseri, nöroblastom ve diğer solid organ tümörlerinde ciltaltı IL-2 ile beraber zoledronik asit uygulamasının ciddi yan etki olmadan kanser hücrelerini tanıyıp öldüren γδ T hücrelerini arttırarak immunoterapi tedavisinde kullanılabileceği gösterilmiştir.
Metastaz yapmamış prostat kanserinin tedavisinde radyoterapi seçeneklerden birisidir. Özellikle cerrahi tedavinin yan etkilerinden çekinen hastalarda tercih edilen radyoterapinin etkinliğinin arttırılması için çalışmalar devam etmektedir. Radyoterapi ile beraber metronomik düşük doz IL-2 sitokin tedavileriyle beraber kanser aşısı uygulamasının emniyetli ve PSA yanıtı sağladığı gösterilmiştir.
Metastatik malign melanoma hastalarında temozolamid kemoterapisi ile beraber IL-2 uygulamasının hastaların bir bölümünde yanıt elde edilmesini sağlamıştır.
Metastatik böbrek hücreli (renal hücreli) kanserde IL-2 ile beraber düşük doz vinorelbin uygulanmasıyla uzun süreli hastalık kontrolü bildirilmiştir.
Özellikle akciğer metastazı olan osteosarkom vakalarında aerosol olarak solunum yoluyla kullanılmasının emniyetli olduğu klinik çalışmalarda gösterilmiştir. Araştırmalar devam etmektedir.
Sonuç olarak uzun yıllardır immunoterapi ilacı olarak kullanılan IL-2 kanser tedavisinde günümüzde halen seçeneklerden birisi olarak elimizde bulunmaktadır. Diğer immunoterapi veya kanser tedavileri ile birlikte kullanılmasının yararlı olabileceğini düşündüren bilimsel çalışmalar bulunmaktadır.
(Kaynaklar: Dhupkar P, Adv Exp Med Biol. 2017;995:33-51. Pressey JG, Medicine (Baltimore). 2016; 95(39): e4909. Seung SK, Sci Transl Med. 2012;4(137):137ra74. Lang JM, Cancer Immunol Immunother. 2011;60(10):1447-60. Correale P, Cancer Biol Ther. 2009;8(6):497-502. Lechleider RJ, Clin Cancer Res. 2008;14(16):5284-91. Masucci GV, Melanoma Res. 2006 Aug;16(4):357-63. Mencoboni MP, Neoplasma. 2006;53(4):333-6.).
